Od 2020 roku prawo będzie bardziej przyjazne dla najmniejszych firm

Przygotowany przez MPiT pakiet Przyjazne Prawo ma ułatwić przedsiębiorcom prowadzenie biznesu. Obejmuje kilkadziesiąt ułatwień, zwłaszcza dla małych i średnich firm, wśród których główne to m.in. prawo do błędu przez pierwszy rok prowadzenia działalności gospodarczej i ochrona konsumencka dla firm zarejestrowanych w CEIDG. Zmiany są spójne z innymi, wprowadzonymi wcześniej w Konstytucji dla Biznesu oraz Pakiecie MŚP. Mają wyeliminować te przepisy, które są przestarzałe, zbyt restrykcyjne i nie przystają do współczesnych realiów gospodarczych. Większość z nich wejdzie w życie od stycznia 2020 roku.

Przygotowany przez MPiT projekt zmian w blisko 70 ustawach, czyli pakiet Przyjazne Prawo (PPP), który ma ułatwić przedsiębiorcom prowadzenie biznesu, został podpisany przez prezydenta w pierwszej połowie sierpnia. Większość przewidzianych w nim zmian ma zacząć obowiązywać od stycznia 2020 roku. Wśród najważniejszych jest m.in. wydłużenie terminu rozliczania VAT w imporcie w celu wzmocnienia pozycji polskich portów w konkurencji z zagranicznymi, ochrona konsumencka dla firm zarejestrowanych w CEIDG oraz prawo do błędu przez pierwszy rok działalności.

– Jeżeli jednorazowo w ciągu 12 miesięcy naruszą oni przepisy obowiązującego prawa – może to być prawo podatkowe, ustawa o ubezpieczeniach społecznych czy RODO – nie będą ponosili z tego tytułu odpowiedzialności. Pierwsze takie naruszenie będzie skutkowało upomnieniem, pod warunkiem że młody przedsiębiorca naprawi je bardzo szybko – mówi agencji Newseria Biznes Marcin Jaraczewski, radca prawny i partner w Lawmore.

To również obejmie wyłącznie przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG i będzie obowiązywać przez 12 miesięcy od momentu podjęcia działalności gospodarczej po raz pierwszy (albo ponownie po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności).

– Istotną rzeczą jest również przyznanie quasi-statusu konsumenta przedsiębiorcy jednoosobowemu. Będzie obowiązywać w szeregu przypadków, kiedy będzie on zawierał umowę bezpośrednio związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale z której charakteru będzie wynikało, że nie jest ona zawierana w celach związanych z działalnością zawodową – mówi Marcin Jaraczewski.

Wprowadzona w PPP ochrona konsumencka będzie przysługiwać firmom z CEIDG w relacjach z innymi przedsiębiorcami – jednak obejmie tylko te umowy, które nie mają dla przedsiębiorcy charakteru zawodowego. Przykładowo, mechanik samochodowy, któremu popsuła się drukarka, będzie miał takie samo prawo do reklamacji jak konsument, nawet jeśli wykorzystuje drukarkę w warsztacie (i rozliczył jej zakup jako koszt prowadzonej działalności). Nowe przepisy obejmą około 2,7 mln polskich przedsiębiorstw, a podobne rozwiązania obowiązują już m.in. we Francji w Niemczech, Danii czy na Słowacji.

Nowe przepisy wprowadzają też szereg ułatwień dotyczących sukcesji praw. To m.in. prawo do przekazania w drodze zapisu windykacyjnego ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej.

– Rzemieślnikom umożliwiono wreszcie prowadzenie działalności nie tylko w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, lecz także w formie spółek osobowych, w których wszyscy wspólnicy prowadzą działalność wytwórczą, a także w formie jednoosobowej spółki z o.o. czy spółki akcyjnej przekształconej z jednoosobowej działalności gospodarczej. To jest ważną zmianą w kontekście firm rodzinnych, które będą działały w bardziej ustrukturyzowanej formie, ułatwiającej kontynuację działalności, ale też przekazywanie know-how, doświadczeń w ramach jednej spółki – mówi Marcin Jaraczewski.

Zmiany obejmą ponad 211 tys. rzemieślników z dyplomem mistrza lub świadectwem czeladnika i są wzorowane na rozwiązaniach funkcjonujących już m.in. w Belgii i Austrii. Zgodnie z nimi przedsiębiorcy-rzemieślnicy będą mogli prowadzić działalność w firmie spółki jawnej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej czy jednoosobowej spółki kapitałowej – pod warunkiem że wspólnikami będą osoby mające kwalifikacje zawodowe w rzemiośle lub członkowie rodziny (małżonek lub krewni w linii prostej).

Pakiet Przyjazne Prawo wprowadza także m.in. ułatwienia dla pracowników gastronomii, którzy będą mogli się przebadać na własny wniosek. Poza tym, jeśli mają aktualne orzeczenie lekarskie, przy zmianie pracodawcy nie będą podlegać ponownym badaniom sanitarno-epidemiologicznym (w okresie ważności orzeczenia).

Kolejną zmianą jest wyłączenie z egzekucji kwot niezbędnych przedsiębiorcy i jego rodzinie do utrzymania przez dwa tygodnie. Natomiast w firmach, które należą do przedsiębiorcy i jego małżonka, po śmierci jednego z nich możliwe będzie powołanie drugiego na tymczasowego przedstawiciela. Ten będzie zarządzać spadkiem w części dotyczącej udziału w przedsiębiorstwie do czasu załatwienia formalności spadkowych u notariusza albo w sądzie.