Kiedy współmałżonek decyduje o sprawach firmy?
Wspólność majątkowa małżonków niesie za sobą tyleż samo plusów, co minusów. W przypadku, gdy jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą, w pewnych kwestiach dotyczących firmy, musi liczyć się ze zdaniem drugiej połowy, a nawet uzyskać pisemną zgodę na dokonanie niektórych czynności. Jeżeli małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej, wówczas małżonek, który prowadzi firmę ma pełne prawo do zarządzania nią, jednak już w kwestii zaciągania zobowiązań przekraczających normalne potrzeby rodziny, nabywania lub zbywania praw do nieruchomości, itp. wymagana jest zgoda współmałżonka.
Czynności prawne, które wymagają zgody współmałżonka
Sprawy majątkowe małżeństwa uregulowane są przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z art. 37, § 1 KRO, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
- darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
Aprobata współmałżonka niezbędna jest więc w przypadku czynności prawnych, których przedmiotem jest odpłatne lub nieodpłatne zbycie lub odpłatne nabycie własności nieruchomości (również odpłatne użytkowanie wieczyste oraz jego ustanowienie). Zgody wymaga także podjęcie zobowiązania do przeniesienia własności wyrażone np. w postaci umowy przedwstępnej sprzedaży oraz umowy przenoszącej własność lub wnoszącej własność jako wkład rzeczowy do spółki cywilnej i spółki prawa handlowego. Bez uzyskania takiej zgody czynności wymienione w tym artykule są nieważne.
Podobne obwarowania dotyczą zbycia, odpłatnego nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (mieszkalnego, użytkowego).
Przedsiębiorca musi uzyskać zgodę współmałżonka także wtedy, gdy chce obciążyć nieruchomość użytkowaną w ramach działalności gospodarczej, przez ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych (hipoteka, służebność gruntowa, najem, użyczenie, dzierżawa nieruchomości).
Sprzedaż, wydzierżawienie, obciążenie lub przeniesienie własności lub wniesienie jako wkład rzeczowy do spółki samego przedsiębiorstwa jest także uwarunkowane przez uzyskanie zgody współmałżonka. Podobnie jak dokonanie w ramach działalności gospodarczej darowizny. Wyjątkiem mogą być darowizny czynione z majątku osobistego przedsiębiorcy lub darowizny drobne. W tym wypadku zgoda małżonka nie jest obligatoryjna.
Należy pamiętać, że podjęcie czynności prawnych bez zgody współmałżonka skutkuje nieważnością tych czynności.
Formalne aspekty zgody współmałżonka
Zgoda na dokonanie czynności prawnej powinna zostać udzielona w określonym przepisami terminie i mieć przewidzianą prawem formę. Ma to duże znaczenie dla ważności zawieranych umów.
Przedsiębiorca, który chce uzyskać zgodę małżonka, nie musi informować go o wszystkich szczegółach zawieranej umowy. Ważnej jest, by małżonek był świadomy jaki charakter ma umowa i co jest jej przedmiotem.
Współmałżonek wyraża zgodę kierując ją do przedsiębiorcy – osoby, z którą pozostaje w związku małżeńskim, nie zaś do kontrahenta przedsiębiorcy. Ma to swoje uzasadnienie w fakcie, że współmałżonek akceptujący podejmowane przez przedsiębiorcę czynności prawne nie staje się stroną umowy.
Zgoda powinna być wyrażona przed dokonaniem danej czynności prawnej, a najpóźniej z chwilą dokonania tej czynności. Jeżeli tak się nie stało, a współmałżonek akceptuje podjęte czynności prawne, może złożyć oświadczenie woli, w którym potwierdzi dokonanie tych czynności.
Forma, w której zgoda ma być udzielona jest uzależniona od formy, której wymaga sama czynność prawna. Jeżeli zawierana umowa musi być sporządzona w postaci aktu notarialnego, to również zgoda współmałżonka na zawarcie tej umowy powinna mieć formę aktu notarialnego.
Co, gdy współmałżonek sprzeciwia się zawarciu umowy?
Gdy małżeństwo jest zgodne co do podejmowanych działań, kwestia wyrażenia aprobaty nawet pisemnej, nie stanowi większego problemu. Inaczej wygląda sprawa, gdy małżonek jest przeciwny podejmowanym zobowiązaniom, czy zamiarom pozbycia się lub kupna nieruchomości. Bywa też tak, że małżonek w ogóle unika zajęcia stanowiska w tych sprawach. W przypadku, gdy porozumienie w sprawie uzyskania zgody współmałżonka jest trudne, najlepiej wyznaczyć konkretny termin potwierdzenia danej czynności prawnej. Jeśli termin minie, a współmałżonek nie potwierdzi zawartej umowy, należy przyjąć, że nie wyraża on zgody na dokonanie czynności prawnej. W takiej sytuacji warto wesprzeć się przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Art. 39 KRO mówi bowiem, że jeżeli jeden z małżonków odmawia zgody wymaganej do dokonania czynności, albo jeżeli porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udziela zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny.
Jeśli poszukujesz informacji w zakresie finansowania przedsiębiorstw lub obniżenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej to napisz. Postaramy się skutecznie doradzić i zaproponować najlepsze rozwiązanie.
Dziękujemy za wypełnienie formularza!
Może to Ci się spodoba
Sukcesja firmy po śmierci właściciela będzie prostsza. Nowe prawo wchodzi w życie 25 listopada
W niedzielę zacznie obowiązywać ustawa o sukcesji firm rodzinnych, która umożliwi sprawne kontynuowanie działalności przedsiębiorstwa po śmierci jego właściciela. Adresatem nowych rozwiązań są ponad 2 mln przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG, z których przeszło
Jaką kare otrzyma pracodawca od inspektora?
Przedsiębiorca zobowiązany jest do przestrzegania zasad ujętych w Kodeksie Pracy. Gdy nie wywiązuje się ze swoich powinności, inspektor pracy może nałożyć na niego mandat. Kary finansowe są konkretniejsze i bardziej
Polska przygotowuje się do wdrożenia europejskiego systemu poboru opłat
Wprowadzenie interoperacyjnego systemu elektronicznego poboru opłat na wszystkich autostradach ułatwi Polsce wdrażanie unijnego systemu (EETS). Możliwość przejazdu z jednym urządzeniem pokładowym przez autostrady UE będzie bowiem dotyczyła tylko dróg, gdzie opłaty można
Umowa z wydawcą – jak zabezpieczyć swoje finanse?
Coraz więcej osób zachęconych spektakularnymi sukcesami autorów, którzy pojawiali się na rynku księgarskim „znikąd”, próbuje swoich sił pisząc własne książki. Kiedy książka już powstanie kolejnym krokiem jest zawarcie umowy z
Podwyżki cen energii mogą postawić pod znakiem zapytania konkurencyjność polskiego przemysłu
Przedsiębiorstwa z powodu podwyżek cen energii są zmuszone do szukania własnych źródeł energii i poprawy efektywności energetycznej. Wzrosty najdotkliwiej odczuwa przemysł energochłonny. – W dłuższej perspektywie mogą one zagrozić konkurencyjności polskich firm
Ratunek dla firm zamiast upadłości
Co roku w całej UE około 200 tys. firm staje w obliczu niewypłacalności, a 1,7 mln osób traci pracę. Nowa dyrektywa w sprawie ram prawnych restrukturyzacji ma zmniejszyć liczbę takich zdarzeń i dać drugą
6 komentarzy
Maciek
04 sierpnia, 01:14JanW
04 sierpnia, 23:26Maciek
11 sierpnia, 19:32artek
05 sierpnia, 14:27Marcel
08 sierpnia, 00:33Tomek
08 sierpnia, 12:09