Kiedy współmałżonek decyduje o sprawach firmy?
Wspólność majątkowa małżonków niesie za sobą tyleż samo plusów, co minusów. W przypadku, gdy jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą, w pewnych kwestiach dotyczących firmy, musi liczyć się ze zdaniem drugiej połowy, a nawet uzyskać pisemną zgodę na dokonanie niektórych czynności. Jeżeli małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej, wówczas małżonek, który prowadzi firmę ma pełne prawo do zarządzania nią, jednak już w kwestii zaciągania zobowiązań przekraczających normalne potrzeby rodziny, nabywania lub zbywania praw do nieruchomości, itp. wymagana jest zgoda współmałżonka.
Czynności prawne, które wymagają zgody współmałżonka
Sprawy majątkowe małżeństwa uregulowane są przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z art. 37, § 1 KRO, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
- darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
Aprobata współmałżonka niezbędna jest więc w przypadku czynności prawnych, których przedmiotem jest odpłatne lub nieodpłatne zbycie lub odpłatne nabycie własności nieruchomości (również odpłatne użytkowanie wieczyste oraz jego ustanowienie). Zgody wymaga także podjęcie zobowiązania do przeniesienia własności wyrażone np. w postaci umowy przedwstępnej sprzedaży oraz umowy przenoszącej własność lub wnoszącej własność jako wkład rzeczowy do spółki cywilnej i spółki prawa handlowego. Bez uzyskania takiej zgody czynności wymienione w tym artykule są nieważne.
Podobne obwarowania dotyczą zbycia, odpłatnego nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (mieszkalnego, użytkowego).
Przedsiębiorca musi uzyskać zgodę współmałżonka także wtedy, gdy chce obciążyć nieruchomość użytkowaną w ramach działalności gospodarczej, przez ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych (hipoteka, służebność gruntowa, najem, użyczenie, dzierżawa nieruchomości).
Sprzedaż, wydzierżawienie, obciążenie lub przeniesienie własności lub wniesienie jako wkład rzeczowy do spółki samego przedsiębiorstwa jest także uwarunkowane przez uzyskanie zgody współmałżonka. Podobnie jak dokonanie w ramach działalności gospodarczej darowizny. Wyjątkiem mogą być darowizny czynione z majątku osobistego przedsiębiorcy lub darowizny drobne. W tym wypadku zgoda małżonka nie jest obligatoryjna.
Należy pamiętać, że podjęcie czynności prawnych bez zgody współmałżonka skutkuje nieważnością tych czynności.
Formalne aspekty zgody współmałżonka
Zgoda na dokonanie czynności prawnej powinna zostać udzielona w określonym przepisami terminie i mieć przewidzianą prawem formę. Ma to duże znaczenie dla ważności zawieranych umów.
Przedsiębiorca, który chce uzyskać zgodę małżonka, nie musi informować go o wszystkich szczegółach zawieranej umowy. Ważnej jest, by małżonek był świadomy jaki charakter ma umowa i co jest jej przedmiotem.
Współmałżonek wyraża zgodę kierując ją do przedsiębiorcy – osoby, z którą pozostaje w związku małżeńskim, nie zaś do kontrahenta przedsiębiorcy. Ma to swoje uzasadnienie w fakcie, że współmałżonek akceptujący podejmowane przez przedsiębiorcę czynności prawne nie staje się stroną umowy.
Zgoda powinna być wyrażona przed dokonaniem danej czynności prawnej, a najpóźniej z chwilą dokonania tej czynności. Jeżeli tak się nie stało, a współmałżonek akceptuje podjęte czynności prawne, może złożyć oświadczenie woli, w którym potwierdzi dokonanie tych czynności.
Forma, w której zgoda ma być udzielona jest uzależniona od formy, której wymaga sama czynność prawna. Jeżeli zawierana umowa musi być sporządzona w postaci aktu notarialnego, to również zgoda współmałżonka na zawarcie tej umowy powinna mieć formę aktu notarialnego.
Co, gdy współmałżonek sprzeciwia się zawarciu umowy?
Gdy małżeństwo jest zgodne co do podejmowanych działań, kwestia wyrażenia aprobaty nawet pisemnej, nie stanowi większego problemu. Inaczej wygląda sprawa, gdy małżonek jest przeciwny podejmowanym zobowiązaniom, czy zamiarom pozbycia się lub kupna nieruchomości. Bywa też tak, że małżonek w ogóle unika zajęcia stanowiska w tych sprawach. W przypadku, gdy porozumienie w sprawie uzyskania zgody współmałżonka jest trudne, najlepiej wyznaczyć konkretny termin potwierdzenia danej czynności prawnej. Jeśli termin minie, a współmałżonek nie potwierdzi zawartej umowy, należy przyjąć, że nie wyraża on zgody na dokonanie czynności prawnej. W takiej sytuacji warto wesprzeć się przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Art. 39 KRO mówi bowiem, że jeżeli jeden z małżonków odmawia zgody wymaganej do dokonania czynności, albo jeżeli porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udziela zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny.
Jeśli poszukujesz informacji w zakresie finansowania przedsiębiorstw lub obniżenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej to napisz. Postaramy się skutecznie doradzić i zaproponować najlepsze rozwiązanie.
Dziękujemy za wypełnienie formularza!
Może to Ci się spodoba
Duże zmiany w urzędach pracy. Ministerstwo szykuje projekt reformy
Resort pracy przygotowuje dużą reformę rynku pracy. Zgodnie z założeniami urzędy pracy mają zostać scentralizowane i przejść pod kontrolę administracji rządowej, dzięki czemu zyskają większą elastyczność i zwiększą skuteczność. Nowe przepisy zniosą też
Wypłaty z zysku dla wspólników – podatek do 1000zł może uregulować spółka
Zapłata podatku może nastąpić przez inny podmiot, w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł. Przepis ten wszedł w życie 1 stycznia 2016 r. i znacząco ułatwił spółkom odprowadzanie
Naruszenie nazwy przedsiębiorcy jako czyn nieuczciwej konkurencji
Gdy mówimy o ochronie nazwy przedsiębiorcy w pierwszej kolejności mamy na myśli znak towarowy. Co w przypadku, gdy takiego prawa ochronnego nie posiadamy, a doszło do naruszenia? Ustawa o zwalczaniu
Sprzedaż udziałów spółki może okazać się nieważna
Zbycie udziałów spółki nie zawsze jest skuteczne. Niekiedy, by sprzedać udziały należy uzyskać zgodę spółki. Zdarza się też, że możliwość sprzedaży jest ograniczona przez przepisy szczególne. Zgoda spółki na sprzedaż
Trwają prace nad zmianami zasad zatrudnienia pracowników tymczasowych
Nowe regulacje dotyczące rynku pracy tymczasowej mają za zadanie chronić pracowników – ocenia Robert Stępień, radca prawny w Kancelarii Raczkowski Paruch. Nowelizacja ustawy przewiduje, że pracownik tymczasowy nie będzie mógł pracować na
W przyszłym roku szczegółowe kontrole tarcz covidowych.
– Pandemia zmusiła rząd, nie tylko polski, do specjalnych działań, czyli nadzwyczajnej pomocy. Taka pomoc musi być jednak udzielana w sposób przejrzysty, czytelny i w granicach rozsądku – podkreśla Marian Banaś, prezes Najwyższej Izby
6 komentarzy
Maciek
04 sierpnia, 01:14JanW
04 sierpnia, 23:26Maciek
11 sierpnia, 19:32artek
05 sierpnia, 14:27Marcel
08 sierpnia, 00:33Tomek
08 sierpnia, 12:09