Naruszenie nazwy przedsiębiorcy jako czyn nieuczciwej konkurencji

Gdy mówimy o ochronie nazwy przedsiębiorcy w pierwszej kolejności mamy na myśli znak towarowy. Co w przypadku, gdy takiego prawa ochronnego nie posiadamy, a doszło do naruszenia?

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Przepisy zwarte w tej ustawie mają na celu eliminację możliwości wprowadzenia w błąd klientów, konsumentów oraz innych przedsiębiorców co do tożsamości właściwego przedsiębiorstwa.

Gdy mówimy o czynach nieuczciwej konkurencji na myśl przychodzi jedynie działalność typowo konkurencyjna. Pojęcie to jest jednak  znacznie szersze – oczywiście, im bardziej zbliżone do siebie są przedsiębiorstwa i rynek, na jakim występują, tym prawdopodobieństwo wystąpienia ewentualnego naruszenia wzrasta.

Naruszenia oznaczenia przedsiębiorstwa

Pomimo tego, że artykuł dotyczy naruszenia nazwy przedsiębiorstwa, przepisy te mogą mieć także zastosowanie do oznaczenia samych przedsiębiorców.

Oznaczenie podlega ochronie na podstawie art. 5 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który stanowi, że „Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.”

Aby powyższy artykuł znalazł zastosowanie, muszą wystąpić łącznie trzy przesłanki:

• używanie w obrocie określonego oznaczenia przez konkurenta,
• pierwszeństwa przedsiębiorcy domagającego się ochrony,
• możliwość wprowadzenia klientów w błąd co do tożsamości przedsiębiorstwa.

Rejestracja oznaczenia

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie uzależnia ochrony od żadnego scentralizowanego systemu rejestracji oznaczeń. Wystarczający będzie sam element ryzyka wystąpienia naruszenia, co oznacza, że  nie musi dojść do właściwego naruszenia.

Szersze zastosowanie

Jak już wspomniałem, działalność konkurencyjna nie musi być konkurencją w sensie potocznym. Warto zwrócić uwagę na to, jak przeciętny klient, a nie specjalista z branży będzie rozróżniał oznaczenia przedsiębiorstw. Wystarczy, aby podobieństwo między oznaczeniami wystąpiło już tylko u kilku procent klientów.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ma zastosowanie do każdego oznaczenia przedsiębiorstwa, tj. słownego, graficznego, dźwiękowego lub zapachowego. Ochronie podlegać będzie np. wygląd strony internetowej, zapach w salonie.

Roszczenia związane z naruszeniem oznaczenia

Przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:

• zaniechania niedozwolonych działań,
• usunięcia skutków niedozwolonych działań,
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
• naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych,
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych,
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego, jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy, któremu zarzuca się czyn nieuczciwej konkurencji.

Uprawniony musi szczegółowo określić formę oraz okoliczności naruszeń. Pomocne  będą wszelkie dowody jak np. maile, zdjęcia, osoby.

Sąd na wniosek uprawnionego może też orzec o przedmiotach bezpośrednio związanych z naruszeniem tzn. orzec o ich zniszczeniu lub zaliczeniu na poczet odszkodowania.

---

Arkadiusz Szczudło – prawnik w kancelarii IP Legal Adwokaci – www.iplegal.warszawa.pl